Δευτέρα 5 Απριλίου 2010

Η Τοπική φορεσιά της Σκοπιάς Φλώρινας


Η έμφυτη τάση της Σκοπιώτισσας για τη διακόσμηση της μαζί με την αισθητική και καλλιτεχνική της αντίληψη το ωραίο, φαίνεται στη διακόσμηση της τοπικής φορεσιάς. Το πώς διαμορφώθηκε αυτή η φορεσιά είναι άγνωστο, γιατί χάνεται στα βάθη του χρόνου. Πιθανόν τα στοιχεία εκείνα που Θα πρέπει να έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή της να ήσαν:1)η ιστορία 2) ο τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας 3)η πίστη στη παράδοση 4)τα υλικά που διέθεταν και η επεξεργασία τους και 5)η λειτουργικότητά της (χειμερινή, Θερινή, επίσημη, καθημερινή κτλ).
Η γυναικεία φορεσιά πραγματικά είναι μοναδική σε ομορφιά. Έχει πάρει το 1ο βραβείο ομορφότερης τοπικής φορεσιάς και δυο όμορφες κοπελιές του χωριού μας, η Μελπομένη Ζώλη και η Πασχαλινή Ζώλη, κόσμησαν με την ομορφιά, τη στολή και τις κορμοστασιές τους το χαρτονόμισμα των 100 και 1000 δρχ. της τράπεζας της Ελλάδος, το έτος 1939.
Τη φορεσιά της Σκοπιάς αποτελούν το: πουκάμισο(κουσούλα),που μπαίνει κατάσαρκα, και έχει χρώμα άσπρο. Η τραχηλιά(γκουσνίτσε),που μπαίνει κάτω από το πουκάμισο, καλύπτει το στήθος και έχει χρώμα μαύρο, κόκκινο ή μπλε και βελούδινο. Το αντερί, που είναι βαμβακερό με σκούρο βυσσινί χρώμα ή μαύρο με κίτρινες ρίγες, ακόμη και πράσινο με κίτρινες ρίγες λεπτές φαρδιές.

Αντί για αντερί το χειμώνα φορούσαν το κιουρντί που ήταν χοντρό μάλλινο
και είχε μαύρο χρώμα. Πάνω από το αντερί φορούσαν το μιντάνι (πόλκα) πού είναι σκούρο με ρίγες μέχρι τη μέση και με μανίκια. Τέλος από πάνω φορούσαν μαύρο χειμωνιάτικο επενδυτή(κουσάλε) που έφτανε λίγο πιο πάνω από το αντερί. Είχε γούνα γαρνιρισμένη στα πέτα, επίσης μαύρου χρώματος. Η ποδιά (πρέγατς) είναι κόκκινη με μαύρες ρίγες, με κεντημένη άσπρη κορδέλα σαν τρίγωνα στις κάτω άκρες και στη μέση επίσης άσπρη οριζόντια κορδέλα ανάμεσα στα δύο τρίγωνα. Η ζώνη (πογιάσι) είναι μπλε ή βυσσινιά. Στο Κεφάλι Φοράνε σάρπα και από πάνω πιασμένο άσπρο μαντήλι ή και κίτρινο. Δεξιά και πάνω στο μαντήλι πάντα ένα λουλούδι. Τα κοσμήματα είναι κολιέ με χάντρες, γιορντάνια, σκουλαρίκια και πάντα μια αγκράφα καρφιτσωμένη στη μέση του στήθους απ’ όπου ξεκινάν αλυσίδες και από τις δύο μεριές, που έχουν περασμένα νομίσματα και οι άκρες τους καρφιτσώνονταν η κάθε μια και σ’ ένα ώμο (κόπετσς). Στη ζώνη ένα πολύχρωμο μαντηλάκι (είναι για τις ανάγκες του χορού) και οι κάλτσες
(τσοράπια) χοντρές μάλλινες σε μαύρο ή μπλε σκούρο χρώμα. Τα παπούτσια παλιά ήταν από δέρμα γουρουνιού (πίντσι ή γουρουνοτσάρουχα). Αυτή είναι η φημισμένη μας στολή. Η αντρική είναι πιο απλή. Το πουκάμισο έβγαινε κάτω από κιουρντί που ήταν από μαύρο χοντρό μάλλινο ύφασμα, το σαγιάκι. Τα μπαινοβράκια (μπινεβρέντζι) μαύρα και τα γιορτινά άσπρα από σαγιάκι και αυτά, τα φορούσαν στα πόδια μέχρι το βρακί περίπου. Από πάνω το μαύρο μάλλινο και χοντρό πανωφόρι που το λέγανε σαγιάκι για να μην κρυώνουν. Τα παπούτσια γουρουνοτσάρουχα. Κάποιες πληροφορίες λένε ότι οι άντρες φορούσαν στο κεφάλι κάτι σαν φέσι που είχε μαύρο χρώμα . Οι άντρες φορούσαν και φουστανέλες.

Λεωνίδας Ζώλης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου